De kracht van een datastrategie

Een datastrategie? Ik heb als ondernemer m’n handen al vol aan de gewone strategie. Uitdagingen genoeg, al is het maar omdat mijn huidige IT-omgeving ook nog wel eens een stapje slimmer of beter zou kunnen. Herkenbaar! Als ondernemer in een dynamische omgeving, waarin van alles gebeurt en je van alles wilt, is het soms lastig zicht te houden op de langere termijn. Waar moet ik echt een keer over nadenken voor de toekomst? Welke keuzes maak ik, welke zaken maak en houd ik belangrijk en welke niet?

Slimmere keuzes maken met data en IT

Ziedaar de eerste kracht van een datastrategie. Die is eenvoudig: er een hebben… Want een datastrategie is in basis niets anders dan een goed en realistisch beeld hebben bij wat data en IT bijdragen aan je ondernemersdoelen. Datastrategie helpt bij het scherp zetten van de huidige situatie: hoe ondersteunen data en IT nu je bedrijfsvoering? Waar helpt het al in het maken van betere beslissingen, efficiëntere processen of slimmere product-marktcombinaties of verdienmodellen? Waar ligt de potentie en wanneer ga je daar (echt) iets mee doen?

Geen enkele organisatie kan haar processen slim en doeltreffend organiseren zonder op een of andere manier IT of data in te zetten. Geen enkele onderneming kan nu of op korte termijn echt concurrerend blijven zonder hier stappen in te zetten. Eenvoudig, als de concurrenten haar processen steeds slimmer en efficiënter organiseren, zet dat druk op prijs- en verdienmodellen. Het inzetten van data om beter te zien en te leren waar je onderscheidend vermogen ligt, helpt om slimmere keuzes te maken. Welke klanten passen bij mij? Zijn er andere product-marktcombinaties? Kan ik met IT slimmere bedieningsmodellen opzetten? Denk bijvoorbeeld aan ketenintegratie, klantportals, andere vormen van producten of diensten of mogelijkheden voor terugkerende verdienmodellen.

Rekenkracht combineren met data

Met de doorbraak van artificial intelligence (met vormen als ChatGPT, data science, machine learning) worden deze vragen nog dominanter. De komst van AI betekent dat slimme algoritmes en enorme rekenkracht breed beschikbaar komt. En hoe komt AI tot die soms verbazingwekkende resultaten? Juist, door die rekenkracht te combineren met data! Dat roept de urgente vraag op: welke data heb ik in mijn organisatie die kritisch is voor mijn huidig of toekomstig verdienmodel? Heb ik en hou ik beschikking over die data die kritisch worden voor slimmere producten, diensten of zelfs andere verdienmodellen? Dat de mogelijkheden van AI nu overweldigend zijn en ook deels nog concreet te bewijzen beloften, neemt niet weg dat iedere ondernemer als onderdeel van zijn datastrategie de volgende vragen heeft te beantwoorden:

• Wat zou ik met AI en (mijn) data nu al kunnen? Wat kan ik in de toekomst? Wat doet mijn branche of mijn concurrent al?
• Welke bedrijfskritische data heb ik nu? Denk bijvoorbeeld ook aan sensordata uit machines, data uit boordcomputers etc. Is die (volledig) voor mij beschikbaar? Blijft die beschikbaar voor eventueel latere toepassing?

Dat brengt me terug op de eerste kracht van een datastrategie. Een eerste antwoord hebben op deze ontwikkelingen, gerelateerd aan een eerlijk beeld van je onderneming en je toekomstvisie geeft richting en rust.

Stap voor stap

Een tweede kracht van een datastrategie is dat dit beeld helpt om in een haalbaar tempo en bij je onderneming passende manier er mee aan de slag te gaan. Dat is waar datastrategie vooral om draait: stap voor stap gaan uitvoeren, aan de slag met deelprojecten, eerste resultaten boeken, ervaring opdoen en dan nog beter sturen op vervolgprojecten. Want datastrategie uitvoeren is niet iets dat door slimme consultants buiten je bedrijf in een keer wordt gerealiseerd. Juist niet! Dit zijn projecten van jou als ondernemer en van de organisatie. Betrokkenheid van management en medewerkers zijn cruciaal. De ervaring, competenties en de energie opbouwen in de eigen organisatie is de enige duurzame oplossing. Natuurlijk, een betrouwbare partner die ondersteunt bij het nadenken over de datastrategie en hands-on helpt bij de projecten is belangrijk. Maar de kracht aanboren in de eigen organisatie (denk eens aan de nieuwe generaties!) en die kracht verbinden aan de doelen van je organisatie, ook op het gebied van data en IT is hoe je je onderneming bouwt en verstevigt.

Je zou bijna zeggen: datastrategie hebben en uitvoeren… dat is gewoon ondernemen!